اثرات شیوع ویروس کرونا بر بودجه دولت در سال 1399

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقتصاد نظری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادیار دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی

3 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

4 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تهران

چکیده

با شیوع ویروس کرونا کشورهای صادرکننده نفت مانند ایران، به دلیل وابستگی بالا به درآمدهای نفتی، از کانال کاهش قیمت نفت و درآمدهای ارزی متأثر شده و با کسری بودجه مواجه شده‌اند. به منظور بررسی اثر شیوع ویروس کرونا بر بودجه دولت در اقتصاد ایران، از منطق سناریوسازی با استفاده از روش شوارتز و تحلیل ساختاری (نرم افزار میک‌مک) بهره گرفته شده است. در این مطالعه، دو پیشران کلیدی "قیمت نفت" و "شیوع ویروس کرونا" تعیین و با توجه به این پیشران‌ها چهار سناریو طراحی شدند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگر افزایش قیمت نفت (وجه اول سناریوی 1 و 4) محقق شود، دولت تا حدودی می‌تواند به اهداف درآمدی خود در بودجه سال 1399 نزدیک شود. با این حال، در سناریوی 1، شیوع کرونا مفروض بوده که در این صورت، افزایش هزینه‌های حمایتی و کاهش شدید درآمدهای مالیاتی ناشی از تعطیلی کسب‌و‌کارها، می‌تواند کسری بودجه را تا حدود 89/78 هزار میلیارد تومان افزایش دهد. حال آنکه در سناریو 4 که با فرض کنترل شیوع ویروس طراحی شده، کاهش شدید درآمدهای مالیاتی و افزایش هزینه‌های حمایتی منتفی است و برآورد می‌شود که کسری بودجه دولت در حدود 85/64 هزار میلیارد تومان باشد. در سناریوی 2 و 3 نیز که قیمت نفت کاهش می‌یابد، درآمدهای ارزی دولت افت کرده اما این افت اگر با شیوع ویروس کرونا همراه باشد (سناریو 2) می‌تواند کسری بودجه را به میزان قابل‌ملاحظه‌ای افزایش دهد (حدود 49/83 هزار میلیارد تومان). حال آنکه در سناریوی 3، بخشی از این کسری بودجه به دلیل عدم افزایش هزینه‌هایی حمایتی ناشی از کنترل ویروس کرونا کاهش می‌یابد. پیشنهاد می‌شود دولت برای کاهش کسری بودجه، روش‌های جبران کسری بودجه از طریق فروش اوراق در بازار بدهی، مولد‌سازی دارایی‌ها و فروش سهام دولتی در شرکت‌های بورسی و غیربورسی را مورد بررسی قرار دهد و کم‌هزینه‌ترین آنها را انتخاب نماید و از اسقراض از بانک مرکزی و پولی نمودن کسری بودجه دوری کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Coronavirus Outbreak on Government Budget in Year 2020

نویسندگان [English]

  • Javad Taherpoor 1
  • Hojjatollah Mirzaei 2
  • younes khodaparast 3
  • Sadeq Rezai 4
1 Assistant Professor of Economics, Allameh Tabataba`I University,
2 Assistant Professor of Allameh Tabatabai School of Economics
3 a
4 a
چکیده [English]

With the outbreak of coronavirus, due to their high dependence on oil revenues, oil-exporting countries such as Iran have been affected by lower oil prices and have faced budget deficits. In order to investigate the effect of coronavirus outbreak on government budget in Iranian economy, the method of scenario analysis using Schwartz method and structural analysis (MICMAC Software) is used. In this study two key variables, "oil price" and "coronavirus outbreak" were identified and four scenarios were designed based in these variables. Our results show that with increase in oil prices (the first variable in scenarios 1 and 4), the government can be almost near its revenue targets in 2020 fiscal year. However, in scenario 1, the outbreak of coronavirus is assumed, in which case, the increase in relief expenditures and a sharp decline in tax revenues, due to business failures, can increase budget deficit to about 78.89 thousand billion tomans. However, in scenario 4, in which it is assumed that the spread of coronavirus is controlled, a sharp decline in tax revenues and an increase in relief expenditures is ruled out. In that case, it is estimated that government budget deficit would be about 64.85 thousand billion tomans. In scenarios 2 and 3, when oil prices fall, government foreign earnings fall, but if this decline is accompanied by the outbreak of coronavirus (scenario 2), it can significantly increase budget deficit (to about 83.49 thousand trillion tomans). In Scenario 3, however, part of this budget deficit is reduced due to lack of relief expenditures as a result of coronavirus control. It is suggested that the government should put on agenda a regular sale of debt securities, increase productivity of its assets and sell its share in listed and non-listed companies to reduce budget deficit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Coronavirus
  • Government Budget
  • Oil Revenues. JEL Classification: H12
  • H30
  • H51
  • H62

مراجع

اصغرپور، حسین، برادران خانیان، زینب. (1397). اثرات نامتقارن درآمد‌های نفتی بر کسری بودجه دولت در ایران: رویکرد رگرسیون کوانتایل. بررسی مسائل اقتصاد ایران، 5(2)، 1-27.
دشتبان فاروجی, مجید, خوشنودی, عبدالله, نیکو قدم, مسعود. (1399). اثر بی‌ثباتی اقتصاد کلان بر توسعه اجتماعی در ایران. بررسی مسائل اقتصاد ایران, (1)7، 89-55.
رهبر، فرهاد، سیف الدین اصل، امیرعلی، شاه حسینی، محمدعلی، نیازی، عیسی. (1396). سناریونویسی بهای نفت خام بر اساس شناسایی عوامل کلیدی و تجزیه و تحلیل فعل و انفعالات بازیگران. بهبود مدیریت، (4)11، 135-93.
رضازاده، علی. (1398). رابطه تورم، نااطمینانی تورم و رشد اقتصادی در ایران: رویکرد غیرخطی مارکوف- سوئیچینگ. بررسی مسائل اقتصاد ایران, (2)6. 37-66.
شوارتز، پیتر (1388)، هنر دورنگری، ترجمه عزیز علیزاده، تهران: انتشارات مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
طهماسبی، بهمن، جعفری، احمد، صمیمی، حنیفه. (1391). تاثیر کسری بودجه بر نرخ ارز حقیقی در اقتصاد ایران. دانش حسابرسی، 12 (49)، 22-43.
عابدی، محمدهادی (1398). بررسی لایحه بودجه سال 1399 کل کشور (منابع بودجه)،. تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی،.
Albulescu, C. (2020). Coronavirus and Oil Price Crash. Available At SSRN 3553452. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3553452
Allen, F., & Carletti, E. (2010). An Overview Of The Crisis: Causes, Consequences, And Solutions. International Review of Finance, 10(1), 1-26.
Asian Development Bank, “Asian Development Outlook (ADO) 2020: What Drives Innovation in Asia?” April 2020.
Atkeson, A. (2020). What Will Be The Economic Impact Of Covid-19 In the Us? Rough Estimates of Disease Scenarios. National Bureau of Economic Research, (No. W26867).
Barro, R. J., Ursúa, J. F., & Weng, J. (2020). The Coronavirus and The Great Influenza Pandemic: Lessons From the “Spanish Flu” For the Coronavirus’s Potential Effects on Mortality and Economic Activity. National Bureau of Economic Research (No. W26866).
Cordesman, A. H. (2020). The Coronavirus and Changes in the FY2021 Budget: Keeping Cuts in American Defense Spending In Perspective.
https://www.csis.org/analysis/coronavirus-and-changes-fy2021-budget-keeping-cuts-american-defense-spending-perspective
Cornelius, P., Van de Putte, A., & Romani, M. (2005). Three Decades of Scenario Planning in Shell. California Management Review, 48(1), 91-109.
Dingel, J. I., & Neiman, B. (2020). How Many Jobs Can Be Done At Home?. National Bureau of Economic Research (No. W26948).
Eichenbaum, M. S., Rebelo, S., & Trabandt, M. (2020). The Macroeconomics of Epidemics. National Bureau of Economic Research (No. W26882).
EIA (2020). Short-Term Energy Outlook (STEO), May 2020.
IMF (2020). World Economic Outlook Database. April 2020.
IHS Markit (2020). Global Economic Outlook & Risks. MAY 2020.
IEA (2020), Global Energy Review 2020; the Impacts of the Covid-19 Crisis on Global Energy Demand and CO2 Emissions.
Jefferson, M. (2012). Shell scenarios: What really happened in the 1970s and what may be learned for current world prospects. Technological Forecasting & Social Change, 79, 186–197.
Kingsly, K., & Henri, K. (2020). COVID-19 and Oil Prices. Available At SSRN 3555880.
MURTHY, A., & RAJESH, A. H. (2020). Impact Of COVID 19 Virus Cases And Sources Of Oil Price Shock On Indian Stock Returns. Structural VAR Approach. IAEE Energy Forum / Covid-19 Issue 2020
Onali, E. (2020). Covid-19 and Stock Market Volatility. Available At SSRN 3571453
Olivier Coibion, Yuriy Gorodnichenko, Michael Weber (2020) Labor Markets during the COVID-19 Crisis: A Preliminary View. Working Paper 27017. Available On Http://Www.Nber.Org/Papers/W27017
Kamps, A., & Beck, R. (2009). Petrodollars and imports of oil exporting countries. European Central Bank (ECB), Working Paper, (No. 1012).
Rystad Energy (2020), COVID 19 Report (11TH EDITION). MAY 2020.
Radelet, S., & Sachs, J. (1998). The Onset of the East Asian Financial Crisis. National Bureau of Economic Research (No. W6680).
Rady, D. A. M. (2012). Greece Debt Crisis: Causes, Implications And Policy Options. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 16, 87-96.
Surico, P, & Galeotti, A. (2020). The Economics of a Pandemic: The Case of Covid-19. Wheeler Institute for Business and Development, LBS. London: London Business School.
Walmsley, T., Rose, A., & Wei, D. (2020). The Impacts of the Coronavirus on the Economy of the United States. Economics of disasters and climate change, 1-52.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7725664/pdf/41885_2020_Article_80.pdf
World Bank (2020), Commodity Markets Outlook, April 2020.
WTO (2020), Trade Set To Plunge As COVID-19 Pandemic Upends Global Economy. April 2020.
Zhang, D., Hu, M., & Ji, Q. (2020). Financial Markets under the Global Pandemic of COVID-19. Finance Research Letters, 101528.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 11 خرداد 1399
  • تاریخ بازنگری: 19 مرداد 1399
  • تاریخ پذیرش: 05 شهریور 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار