اثرات متقارن و نامتقارن نااطمینانی اقتصادی برتقاضای پول در ایران

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار اقتصاد،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بزرگمهر قائنات

چکیده

نااطمینانی یک چالش اساسی پیش­روی عوامل اقتصادی و سیاست­گذاران است و از عوامل مؤثر در بروز نوسان در متغیرهای اقتصاد کلان به شمار می­رود. نااطمینانی اقتصادی با اثرگذاری بر انتظار افراد از وضعیت آینده اقتصاد، تقاضای پول را تغییر می­دهد. در این مطالعه، تأثیر نااطمینانی اقتصادی بر تقاضای پول در ایران طی دوره زمانی فصل اول 1383 تا فصل سوم 1397 مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو، تابع تقاضای نقدینگی با استفاده از الگوی خودتوضیح با وقفه­های توزیعی و داده­های فصلی حجم نقدینگی، درآمد ملی، نرخ سود بانکی، نرخ تورم، نرخ ارز و شاخص نااطمینانی اقتصادی برآورد شده است. نتایج پژوهش نشان می­دهد که نااطمینانی اقتصادی اثر معنی­دار بر تقاضای نقدینگی دارد. در بررسی اثرات نامتقارن، هم افزایش و هم کاهش نااطمینانی اثر منفی بر تقاضای نقدینگی را نشان می­دهد که به پاسخ نامتقارن دلالت دارد. بنابراین، شاخص نااطمینانی اقتصادی بر پیش­بینی نوسانات تقاضای پول در ایران اثرگذار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Symmetric and Asymmetric Effects of Economic Uncertainty on Money Demand in Iran

نویسنده [English]

  • malihe ashena
d
چکیده [English]

Uncertainty is a major challenge for economic agents and policymakers, and is one of the effective factors in causing fluctuations in macroeconomics. Economic uncertainty changes the demand for money by affecting people's expectations of the future state of the economy. In this study, the effect of economic uncertainty on money demand in Iran during the period from the first quarter of 2004 to the third quarter of 2018 has been investigated. Hence, the liquidity demand function is estimated using an Auto-Regressive Distributed Lag model and quarterly data of liquidity volume, national income, bank interest rate, inflation rate, exchange rate and economic uncertainty index. The results show that economic policy uncertainty has a significant effect on liquidity demand. In examining the asymmetric effects, both increase and decrease of uncertainty show a negative effect on liquidity, indicating asymmetric response. Therefore, the economic policy uncertainty index is effective in predicting fluctuations of money demand in Iran.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Uncertainty
  • Liquidity Demand
  • Asymmetric Effects
  • National Income
  • Iran. JEL Classification: D80
  • E41
  • E52
ادیب­پور، مهدی، الهامی، مریم (1394). تأثیر نااطمینانی  نرخ ارز بر تقاضای پول در ایران. دوفصلنامه اقتصاد پولی مالی، 22(10)، 105-122.
بافنده ایماندوست، صادق، قاسمی، حسام الدین (1390). بررسی عوامل موثر بر تقاضای پول ایران با استفاده از رویکرد میانگین­گیری بیزی، دوفصلنامه اقتصاد پولی مالی، 18(1)، 36-57.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. (1383-1397). گزیده آمارهای اقتصادی.
جعفری صمیمی، احمد، علمی، زهرا، صادق زاده یزدی، علی (1385). بررسی ثبات تقاضای پول در ایران کاربرد روش جوهانسون-جوسلیوس. تحقیقات اقتصادی، 41(1)، 191-225.
حیدرپور، افشین، پورشهابی، فرشید (1391). تبیین آثار نااطمینانی اقتصادی بر متغیرهای کلان اقتصاد (مطالعه موردی،ایران). فصلنامه مجلس و راهبرد، 71، 148-125.
خلیلی عراقی، عباسی نژاد، حسین، گودرزی فراهانی، یزدان (1392). برآورد تابع تقاضای پول در ایران با رویکرد مدل­های تصحیح خطا و همجمعی. دوفصلنامه اقتصاد پولی مالی، 20(5)، 1-26.
دهمرده، نظر، روشن، رضا (1388). بررسی تأثیر نااطمینانی اقتصادی بر تقاضای پول: مطالعه موردی ایران. تحقیقات اقتصادی، 44(3)، 68-93.
دهمرده، نظر، صفدری، مهدی، شهابی­پور، فرشید (1388). مدل­­سازی نااطمینانی تورم در اقتصاد ایران. پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، (50)17، 92-77.
رضازاده، علی (1398). رابطه تورم، نااطمینانی تورم و رشد اقتصادی در ایران: رویکرد غیرخطی مارکوف- سوئیچینگ. بررسی مسائل اقتصاد ایران، 6(2)، 37-66.
شیرین بخش، شمس الله (1384). بررسی ارتباط تقاضای پول با عوامل موثر بر آن، رهیافت آزمون کرانه ها. پژوهشنامه اقتصادی، 5(16)، 133-152.
شهرستانی، حمید، شریفی رنانی، حسین (1387). تخمین تابع تقاضای پول و بررسی ثبات آن در ایران. تحقیقات اقتصادی، 43(2)،1-27.
قربانی، فهمیده، دین محمدی، مصطفی، جباری، امیر (1397). بررسی تأثیر ادوار تجاری بر سوددهی بانک‌های دولتی و خصوصی در ایران (طی دوره ۱۳۹۶-1384). بررسی مسائل اقتصاد ایران، 5(2)، 53-78.
  مرکز آمار ایران. (1383-1397). حساب­های ملی ایران.
 مصطفوی، سید مهدی، یاوری، کاظم (1387). تخمین تابع تقاضای پول با استفاده از سری­های زمانی و همجمعی در اقتصاد ایران1367-1383. دانش و توسعه، 20، 125-145.
 مظهری، رضا (1394). نااطمینانی  تقاضای پول در ایران. پژوهشنامه اقتصاد کلان، 10(20)،100-131.
 هیبتی، رضا، شجری، هوشنگ، و صمدی، سعید (1395). اندازه­گیری نااطمینانی در اقتصاد کلان. فصلنامه پژوهش­های پولی- بانکی، 28، 250-223.
Arango, S., & Nadiri. M. (1981). Demand for Money in Open Economies. Journal of Monetary Economics, 7(1), 69–83.
Ahir, H., Bloom, N., & Furceri, D. (2018). The World Uncertainty Index. Data access from https،//www.policyuncertainty.com/wui_quarterly.html.
Arango, S., & Nadiri, M. (1981). Demand for money in open economies. Journal of Monetary Economics, 7(1), 69–83.
Atta-Mensah, J. (2004). Money demand and economic uncertainty. Bank of Canada, Working paper 2004-25.
Banerjee, A., Dolado, J., & Mestre, R. (1998). Error-correction mechanism tests in a single equation framework. Time Series Analysis, 19, 267–285.
Bahmani-Oskooee, M., & Maki Nayeri, M. (2020). Policy uncertainty and the demand for money in the United Kingdom، Are the effects asymmetric. Economic Analysis and Policy, 66(3), 76–84.
Bahmani-Oskooee, M., & Maki Nayeri, M. (2018). Policy Uncertainty and the Demand for Money in Korea, An Asymmetry AnalysisInternational Economic Journal, 32(2), 219-234.
Bahmani-Oskooee, M., Xi, D., & Wang, Y. (2012). Economic and monetary uncertainty and the demand for money in China. The Chinese Economy, 45(6), 26-37.
Bahmani-Oskooee, M., & Xi, D. (2011). Economic uncertainty, monetary uncertainty and the demand for money in Australia. Australian Economic Papers, 50(4), 115-128.
Baker, S.R., Bloom, N. & Davis, S.J. )2016(. Measuring Economic Policy Uncertainty. Quarterly Journal of Economics, 131(4), 1593–1636.
Baumol, W. J. (1952). The transactions demand for cash، An inventory theoretic approach. Quarterly journal of Economics, 66(4), 545-556.
Bathalomew, D., & Kargbo, S. M. (2009). Exchange rates and monetary dynamics in Sierra Leone، Evidence from a modified money demand function. Journal of Monetary and Economic Integration, 9(2), 114-137.
Bloom, N., Kose, M. A., & Terrones, M. E. (2013). Held back by uncertainty. Finance and Development, 50(1), 38-41.
Brüggemann, I., & D. Nautz. (1997). Money Growth Volatility and the Demand for Money in Germany, Friedman’s Volatility Hypothesis Revisited. Review of World Economics, 133 (3), 523–537.
Choi, W. G., & Oh, S. (2003). A money demand function with output. Journal of Money, credit, and Banking, 35(5), 685-709.
Civcir, I. (2003). Money Demand, Financial Liberalization and Currency Substitution in Turkey. Journal of Economic Studies, 30 (5), 514–534.
Cziráky, D., & Gillman, M. (2006). Money Demand in an EU Accession Country، A VECM Study of Croatia. Bulletin of Economic Research, 58 (2), 105–127.
Davis, S.J. )2016(. An Index of Global Economic Policy Uncertainty. Becker Friedman Institute for Research in Economics, Working Paper, 2016-24. Available at: SSRN:https://ssrn.com/abstract¼2852531.
Domowitz, I., & Elbadawi, I. (1987). An Error-Correction Approach to Money Demand: The Case of Sudan. Journal of Development Economics, 26 (2), 257–275.
Duca, J. V., & Saving, J. L. (2018). What Drives Economic Policy Uncertainty in the Long and Short Runs: European and US Evidence over Several Decades. Journal of Macroeconomics, 55، 128–145.
Engle, R.F., & Granger, C.W.J. (1987). Cointegration and error correction: Representation, estimation, and testing. Econometrica, 55, 251–276.
Fang, L., Chen, B., Yu, H. & Qian, Y. )2018(, The Importance of Global Economic Policy Uncertainty in Predicting Gold Futures Market Volatility: a GARCH-MIDAS approach. Journal of Futures Markets, 38(3), 413–422.
Friedman, M. (1956). The Quantity Theory of Money: A Restatement. In Friedman, M, (Ed.), Studies in the Quantity Theory of Money. University of Chicago Press, Chicago, 1956.
Friedman, B. M. (1984). Lessons from the 1979-1982 monetary policy experiment. American Economic Review, 74(2), 382-387.
Gerlach, S., & Svensson, L. E. O. (2003). Money and Inflation in the Euro Area: A Case for Monetary Indicators. Journal of Monetary Economics, 50 (8), 1649–1672.
Goldfeld, S. M. (1973). The demand for money revisited. Brookings Papers on Economic Activity, 3, 557-638.
Harb, N. (2004). Money Demand Function: A Heterogeneous Panel Application. Applied Economics Letters, 11 (9), 551–555.
Higgins, M. L., & Majin, S. (2009). Inflation uncertainty and money demand. Applied Economic Letters, 16(November), 1323-1328.
Jackman, M. (2010). Money demand and economic uncertainty in Barbados. The Empirical Economics Letter, 10, 1-15.
Junttila J., & Vataja J. (2018). Economic policy uncertainty effects for forecasting future real economic activity, Economic Systems, 42(4): 569–583.
Keynes, J. M. (1936). The general theory of employment, interest, and money. Macmillan.
Li, T., Ma, F., Zhang, X. & Zhang, Y. (2019), Economic Policy Uncertainty and the Chinese Stock Market volatility: Novel Evidence. Economic Modelling, 87(May), 24-33.
Lim, S., & Gan, P. (2015). The Demand for Money and Economic Uncertainty. International Business Education Journal8(1), 15-21.
Ozturk, I., & Acaravci, A. (2008). The demand for money in transition economies. Romanian Journal of Economic Forecasting, 2, 35-43.
Pesaran, M., Shin, Y., & Smith, R. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
Shin, Y., Yu, B.C., & Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling asymmetric cointegration and dynamic multipliers in a nonlinear ARDL framework. In: Sickels, R., Horrace, W. (Eds.), Festschrift in Honor of Peter Schmidt: Econometric Methods and Applications. Springer, pp. 281–314.
Sriram, S. (1999). Survey of literature on demand for money: Theoretical and empirical work with special reference to error-correction models. IMF Working Paper, WP/99/64, 1-77.
Siklos, P. L., & Barton, A. G. (2001). Monetary Aggregates as Indicators of Economic Activity in Canada: Empirical Evidence. Canadian Journal of Economics, 34 (1), 1–17.
Tobin, J. (1958). Liquidity preference as behavior towards risk. The review of economic studies, 25(2), 65-86.