بررسی تأثیر ادوار تجاری بر سوددهی بانک‌های دولتی و خصوصی در ایران (طی دوره ۱۳۹۶-1384)

نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تبریز

2 استادیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه زنجان

چکیده

ارتباط بین سیکل­های تجاری (دوره­های رونق و رکود اقتصادی) و سودآوری بانک­ها برای ارزیابی و ثبات بخش مالی و بانکی از اهمیت خاصی برخوردار است. شرایط اقتصاد کلان می­تواند بر فعالیت بانک­ها تأثیرگذار باشد و این امر نیز به نوبه خود می­تواند سایر بخش­های اقتصاد را تحت تأثیر قرار دهد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر دوره‌های رونق و رکود اقتصادی بر سوددهی بانک‌های دولتی و خصوصی در ایران طی دوره زمانی 96-1384 است. به این منظور تأثیر تغییرات متغیرهای کلان و دوره‌های رونق و رکود بر سوددهی 22 بانک دولتی و خصوصی اصلی کشور به صورت داده‌های تابلویی با استفاده از روش GMM، الگو‌سازی و تحلیل شده است.  یافته‌ها نشان می‌دهند سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و ادوار تجاری دارای رابطه مثبت و معنی‌دار و سرمایه‌گذاری بخش دولتی دارای رابطه منفی و معنی‌دار با سوددهی بانک‌ها هستند. همچنین یافته­ها نشان می­دهند در دوره موردمطالعه نرخ تورم دارای رابطه معنی‌داری با سوددهی بانک‌ها نمی­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of business cycles on profit public and private banks in Iran

نویسندگان [English]

  • fahmideh ghorbani 1
  • Mostafa Dinmohammadi 2
  • Amir Jabbari 2
1 PhD student of Economics, Tabriz University
2 Assistant Professor, Department of Economics, Faculty of Social Sciences, Zanjan University
چکیده [English]

Profitability is one of the important goals of a bank or a financial institution. So it is necessary to identify effective factors in profitability of bank and the way they influence a financial institution. The purpose of this paper is to study the effect of Business cycle on state and private banks profit in Iran during 2005 to 2017. Therefore, the effect of macro variables variations and Business cycle on profits of 22 state and private banks is modeled and analyzed by using GMM method. The findings indicate that there is a positive and significant correlation between investment of private sector and business cycles and banks’ profits, while there is a negative correlation between investment of public sector and banks’ profits. Moreover, results show that the inflation rate does not have negative and significant relation with banks’ profits. At last Business cycles have significant and positive relation with bank’s profit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bank’s Profits
  • Business Cycles
  • Panel Data model
  • Public and private banks
  • GMM Method
ابریشمی، حمید؛ مهرآرا، محسن؛ رئیسی، شقایق ( 1393 )، تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر سودآوری
بانک های خصوصی و دولتی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
ابونوری، عباسعلی و همکاران ( 1392 )، رابطه بین نرخ تورم و نرخ سود سپرده های بانکی در سیستم
. 23- بانکداری ایران، فصلنامه سیاس تهای مالی و اقتصاد ، ی شماره 3، صص 52
امینی، حسین ( 1391 )، ارتباط بین سیکل های تجاری و سودآوری بخش بانکی ایران، مؤسسه
عالی بانکی.
.312- برانسون، ویلیام اچ ( 1372 )، اقتصاد کلان، ترجمه عباس شاکر ، ی جلد 1، نشر نی، صص 315
بزازان، فاطمه و همکاران ( 1391 )، تأثیر سیکل های تجاری بر ریسک نقدینگی و سود بانکی، پایا ننامه
کارشناسی ارش ، د دانشگاه الزهرا، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد.
حیدری، هادی؛ احمدیان، اعظم ( 1391 )، تأثیر شرایط اقتصاد کلان بر سود و زیان بانک ها (مطالعه
. 71- موردی یکی از بانک های خصوصی کشور، پژوه شهای پولی – بانک ، ی شماره 12 ، صص 99
دارابی، رؤیا و مولایی، علی ( 1390 )، اثر متغیرهای نقدینگی، تورم، حفظ سرمایه، تولید ناخالص داخلی
. 182- بر سودآوری بانک ملت، مجله دانش مالی تحلیل اوراق بهادا،ر شماره 10 ، صص 139
سلاطین، پروانه؛ زاهدی، مجتبی ( 1396 )، اثر آزادسازی اقتصادی بر عملکرد بان کها در گروه کشورهای
.191- منتخب، فصلنامه سیاس تهای مالی و اقتصادی، شماره 19 ، صص 212
شاهچرا، مهشید و جوزدانی، نسیم ( 1391 )، تأثیر نسبت س رمایه بر سودآوری بانک های دولتی و
. 43- 88 )، پژوه شهای پولی و بانک ، ی شماره 12 ، صص 19 - خصوصی در ایران ( 1380
شریفی، نرگس؛ التجائی، ابراهیم ( 1396 )، رابطه مهاجرت ورودی و خروجی کل و تحصیلکرده با رشد
اقتصادی (مطالعه ای میان کشوری)، اقتصاد تطبیقی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،
.134- شماره اول، صص 115
عینیان، مجید، ( 1393 )، وضعیت صنایع در دوره های رونق و رکود، در چالش های پولی و بانکی اقتصاد
ایران: تحلیل وضعیت و توصیه های سیاستی (مجموعه مقالات و یادداش تهای سیاستی بیست و
92 ، پژوهشکده پولی و بانکی بانک - چهارمین همایش سالانه سیاست های پولی و ارزی)، صص 83
مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
فیشر، استانلی و رودریگر دورنبوش ( 1371 )، اقتصاد کلان ، ترجمه محمدحسین تیزهوش، تابان،
تهران، سروش.
بررسی اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر منابع و مصارف » ،( کریمخانی، عباسعلی و فراتی، مهتاب( 1391
اداره تحقیقات و کنترل ریسک بانک سپه. ،« بانک ها
گجراتی، دامور ( 1385 )، مبانی اقتصادسنجی، ترجمه دکتر حمید ابریشم ، ی چاپ چهارم، انتشارات
دانشگاه تهران.
مرادسیف، الهه و همکاران ( 1393 )، تأثیر تورم بر عملکرد مدیریت بانکی در ایران، فصلنامه توسعه
51- مدیریت پولی و بانک ، ی شماره 2، صص 29
نظریان، رافیک و محمداسماعیل، مرجان ( 1388 )، عوامل موثر بر جذب منابع سپرده ای خصوصی در
29- شبکه بانک های تجاری و تخصصی دولتی کشور، فصلنامه علوم اقتصادی، شماره 9، صص 50
ولی جان، آنومه ( 1392 )، بررسی تأثیر عوامل ویژه بانکی و متغیرهای کلان اقتصادی بر سودآوری
بانک های دولتی و خصوصی ایران، پایا ننامه کارشناسی ارش ، د دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران
مرکزی، دانشکده اقتصاد و حسابداری.
Albertazzi, Ugo and Gambacorta, Leonardo (2009), Bank profitability and business cycle,
Journal of Financial Stability, NO: 5 , PP: 393-409.
Apergis, Nicholas(2008), Bank profitability over different business cycles regimes, Department
of Banking & Financial Management, University of Piraeus, Piraues, Greece.
B. Duraj, E. Moci (2015), Factor influencing the bank profitability empirical evidenve from
Albania, Asian economic and financial Review, No.5, P. 483-494.
Baltagi, Badi. H (2005), Econometric analysis of panel data, 3red edition, Library of congress
cataloging –in- publication data.
Bolt, Wilko, etall (2012), Bank profitability during recession, Journal of Banking & Finance,
No: 36, PP: 2552–2564.
Bourke Philip, (1989), Concentration and other determinantes of bank profitability in Europe,
North American and Australia, Journal of banking and finance , No: 13, PP: 65-79.
Capraru, Bogdan and Ihnatov, Iulian (2014), Bank’s profitability in selected central and Eastern
European countries, Procedia economics and finance, NO: 16, PP: 587-591.
Cornett. M.M; Guo L; Khaksari, Sh and H. Tehranian (2009), The impact of state Ownership on
performance differences in privately- Owned versus State- Owned Banks, Journal of
financial internation.
determinants of bank profitability, International Financial Markets, Institutions and Money, No:
18, PP: 121–136.
Dietrich, Andreas & Wanzenried, Gabrielle (2014), The determinants of commercial banking
profitability in low, middle and high-income countries, The Quarterly Review of
Economics and Finance, No: 54, PP: 337–354.
Hsiao, C. (1986), Analysis of Panel data, Cambridge university press, Cambridge, MA.
Kanas, (2012), Revisiting bank profitability: A semi parametric approach, intfinmarket and
money, NO.13, P. 402-416.
Levine, Ross (1997), Financial development and economic growth: Views and Agenda, Journal
of econimics literature, Vol.35, P.688-726.
Mirzaei, Ali and Mirzaei, Zeynab (2011), Bank- specific and Macroeconomic determinants of
profitability in Middle Eastern banking, Iranian Economic Review, NO: 29, PP: 102-128.
Molyneux, Philip & Thornton, john (1992), Determinants of European bank profitability : A
note, Journal of Banking and Finance, No: 16, PP: 1173-I 178.
Mukaila Ayanda, Aremu and et al (2013), Determinants of bank’s profitability in a developing
economy: Evidence from Nigerian banking industry, Interdisciplinary, journal of
contemporary research in business, NO: 9, PP:155-181.
Obamuyi, Marshal Tomol (2013), Determinants of bank’s profitability in a developing
economy, Organizations and Markets in Emerging Economies, No:2, PP: 97-111.
P. Athanasoglou, Panayiotis(2008), Bank-specific, industry-specific and macroeconomic
Petria, Nicolae and et al (2015), Determinants of bank’s profitability: evidence from EU27
banking systems, procedia economics and finance, NO:20, PP: 518-524.
Romer, David (2000), Advanced Macroeconomics, New York : MC Graw –Hill, 1996.
Shleifer A. and R.W. Vishny (1997), A Survey of corporate governance, Journal od Finance,
No.2, PP. 737-783.
Short, Brock K (1989), The relationship between commercial banks profit rates and banking
concentration in Canada, Western Europe and Japan. Journal of Banking and finance, No:
3, PP: 209- 219.
Souhir, S, (2012), bank profitability and the business cycle: Evidence from MENA countries,
The 18th annual economic research forum conference Cairo, Egypt