اقتصاد لیبرال و مسئلة جنگ و صلح در روابط بین‌الملل

نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسنده

استادیار پژوهشکدة علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

دهه‌های آغازین سدة بیستم با جنگ و کشتارهای گسترده‌ای همراه بود اما، از دهة پایانی این سده، با اشاعة گفتمان جهانی‌شدن، فضای امنیت بین‌الملل تعدیل شده است. در این شرایط، تحلیل‌ها و نظریه‌های مختلفی درمورد آیندة امنیت بین‌الملل ارائه شد. این مقاله در نظر دارد به ارتباط دو متغیر «اقتصاد لیبرال» و «مسئلة جنگ و صلح» در عرصة بین‌الملل، از منظر سه مکتب مهم روابط بین‌الملل، بپردازد. از دیدگاه لیبرالیسم، اقتصاد لیبرال می‌تواند مانع بروز جنگ شود و پایداری صلح را تضمین کند. ازاین‌رو، در عصر جهانی‌شدن، احتمالاً جنگ به‌شدت کاهش خواهد یافت. اما رئالیست‌ها نه‌تنها اقتصاد لیبرال را مانعی در برابر جنگ نمی‌دانند بلکه آن را محرک جنگ تلقی می‌کنند. مارکسیست‌ها نیز اقتصاد لیبرال را ذاتاً مستعد جنگ‌افروزی دانسته‌اند. به‌نظر آن‌ها، با وجود نظام سرمایه‌داری، صلح و امنیت جهان همواره در معرض تهدید است. این مقاله درپی آزمون صدق و کذب دیدگاه‌های مکتب یا نظریة خاصی نیست، بلکه به بررسی تطبیقی رویکرد سه مکتب مذکور درمورد رابطة اقتصاد لیبرال و امنیت بین‌الملل تأکید دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Liberal Economy and the Prospects of War and Peace In International Relations

نویسنده [English]

  • عبدلله قنبرلو
استادیار پژوهشکدة علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده [English]

The first decades of the 20th century witnessed massacres and wars, but since its last decade there have been modifications in international security through globalization discourse. In this context, various theories were presented about the future of international security. Such a condition has allowed us to pose an important question: Does globalization increase or decrease the probability of war among states?
In this paper, we consider the relationship between the two variables of the ‘liberal economy’ and ‘the issue of war and peace’ in the international arena, from the perspective of the three important schools of international relations. From a liberal point of view, a liberal economy can preclude war and guarantee the sustainability of peace. Hence, in the era of globalization, the war will likely be reduced, but realists not only don’t consider the liberal economy as a barrier to war, but believe that it acts as a war drive. Marxists have also considered liberal economics inherently susceptible to war. In their view, despite the capitalist system, the peace and security of the world is always threatened. The present paper does not approve or reject these schools of thought; rather, it is a comparative analysis of their approaches towards the relation between liberal economy and the international security.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Liberal economy
  • international relations
  • Liberalism
  • realism
  • Marxism
  • cooperation
  • War
  • Peace
  • International security
تفضلی، فریدون (1385). تاریخ عقاید اقتصادی: از افلاطون تا دورة معاصر، تهران: نشر نی.
 
جکسون، رابرت و گئورگ سورنسون (1383). درآمدی بر روابط بین‏الملل، ترجمة مهدی ذاکریان، احمد تقی‏زاده، و حسن سعید کلاهی، تهران: میزان.
 
روزکرانس، ریچارد (1375). «جنگ، تجارت، وابستگی متقابل»، نظریه‏های روابط بین‏الملل، ج 2، ترجمه و تدوین وحید بزرگی، تهران: ماجد.
 
رینولدز، چارلز (1371). وجوه امپریالیسم، ترجمة حسین سیف‏زاده، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
 
سالواتوره، دومینیک (1385). نظریهها و سیاستهای اقتصاد بین‏الملل: تجارت بینالملل، ترجمة حمیدرضا ارباب، تهران: نشر نی.
 
گریکو، جوزف ام. (1385). «اقتدارگریزی و محدودیت‌های همکاری: نقدی واقع‌گرا از نوترین نهادگرایی لیبرال»، مفاهیم اساسی در روابط بین‌الملل: جامعه و همکاری در روابط بین‌الملل، ویراستار: اندرو لینکلیتر، ترجمة بهرام مستقیمی، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
 
گیلپین، رابرت و جین ام. گیلپین (2001 م). اقتصاد سیاسی جهانی: درک نظم اقتصاد بین‏الملل، ترجمة مهدی میرمحمدی، محمود یزدان‌فام، علی‌رضا خسروی، و محمد جمشیدی، تهران: تدبیر اقتصاد.
 
لنین، ولادیمیر ایلیچ (1384). امپریالیسم، بالاترین مرحلۀ سرمایه‌داری، ترجمة مسعود صابری، تهران: طلایة پرسو.
 
Coulomb, Fanny and J. Paul Dunne (2008). ’Economics, Conflict, and War‘, Real-World Economics Review, No. 46.
 
Frieden, Jeffry A. and David A. Lake (2000). ’Introduction: International Politics and International Economics‘, International Political Economy: Perspectives on Global Power and Wealth, Jeffry A. Frieden and David A. Lake (eds.), London and New York: Routledge.
 
Gilpin, Robert (1987). The Political Economy of International Relations, with the Assistance of Jean M. Gilpin, Princeton: Princeton University Press.
 
Guzzini, Stefano (1998). Realism in International Relations and International Political Economy: The Continuing Story of a Death Foretold, London and New York: Routledge.
 
Harvey, David (2003). The New Imperialism, Oxford and New York: Oxford University Press.
 
Lake, David A. (2000). ’British and American Hegemony Compared: Lessons For the Current Era of Decline‘, International Political Economy: Perspective on Global Power and Wealth, Jeffry A. Frieden and David A. Lake (eds.), London and New York: Routledge.
 
Mises, Ludwig Von (2004). ’The Economic Causes of War‘, The Freeman: Ideas on liberty, Vol. 54, No. 3.
 
Sen, Gautam (2003). ’The United States and the GATT/WTO System‘, US Hegemony and International Organization, Rosemary Foot, S. Neil MacFarlane, and Michael Mastanduno (eds.), Oxford: Oxford University Press.
 
Wallerstein, Immanuel (2004). ‘U.S. Weakness and the Struggle for Hegemony’, Pox Americana: Exposing the American Empire, John Bellamy Foster and Robert W. McChesney (eds.), London: Pluto.