تاثیر حق ثبت اختراع بر رشد اقتصادی در دو گروه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه

نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 استادیار اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 کارشناس ارشد اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

در سال های اخیر ساختار حقوق مالکیت و به خصوص حق ثبت اختراع ازاهمیت اساسی‌تری برخوردار شده است. حق ثبت اختراع، حقی انحصاری است که در قبال اختراع یا ایده ثبت شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می شود. امروزه نظر بسیاری از اقتصاددانان حاکی از فراگیرتر بودن نقش عوامل نهادی از جمله حق ثبت اختراع در سیاست های رشد نسبت به عوامل فنی می باشد.دراین تحقیق  با استفاده از رویکرد داده‌های پانل بر پایۀ نظری الگوی رشد درون زا و با استفاده از دو شاخص گینارت- پارک و حق ثبت اختراع موثر، به بررسی تاثیر حق ثبت اختراع بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ای پرداخته ایم که اطلاعاتشان در بازه زمانی 1990-2010 توسط هر دو شاخص نام برده شده موجود می باشد. نتایج تحقیق بیانگر تاثیر مثبت و معنی دار حق ثبت اختراع بر رشد اقتصادی هر دو گروه کشورها می باشد. همچنین یافته های تحقیق بیانگر قوی تر بودن اثر حق ثبت اختراع بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته نسبت به در حال توسعه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Patent on Economic Growth In developed and developing countries

نویسندگان [English]

  • ابراهیم التجائی 1
  • راحله حسینی 2
1 استادیار اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
2
چکیده [English]

In recent years, the structure of property rights, especially patents, has become more important. A patent is an exclusive right granted to the inventor or his authorized representative in relation to the invention or idea. Today, according to many economists, the role of institutional factors, including patents, is more pervasive than the role of technical factors in the growth policies. In this research, using the panel data approach based on the concept of endogenous growth pattern and also using the two indicators of Ginarte-Park and Effective Patents, we examines the impact of patents on economic growth in developed and developing countries. The data of this research were obtained during the period 1990-2010 by the two indicators. The results show that the patents have a positive and significant effect on the economic growth of both groups of countries. Also, research findings show that the impact of patents on economic growth in developed countries is stronger than that in developing countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Patents
  • Intellectual Property Rights
  • Economic Growth
  • developing countries
  • Developed Countries
  • Panel Data Approach
  • Ginarte-Park Indicator
  • Effective Patent Indicator
آل‌عمران، رؤیا، و سید علی آل‌عمران (1391). «سنجش اثرگذاری ارتقای سرمایۀ انسانی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک»، فصل‌نامۀ رشد فنّاوری، دورۀ هشتم، ش 32.
 
ابریشمی، حمید، و داوود منظور (1378). «تحلیل مقایسه‌ای الگوهای رشد نئوکلاسیک و درون‌زا»، تحقیقات اقتصادی، دورۀ سی‌وچهارم، ش 2.
 
الفتی، سمن، و الناز بابایی (1381). «بررسی مدل رشد درون‌زا در اقتصاد ایران»، پژوهش‌نامۀ اقتصادی، دورۀ دوم، ش 2.
 
پژویان، جمشید، و مرجان فقیه‌نصیری (1388). «اثر رقابتمندی بر رشد اقتصادی با رویکرد الگوی رشد درون‌زا»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، دورۀ سیزدهم، ش 38.
 
دادگر، یدالله (1390). درآمدی بر تحلیل اقتصادی حقوق، تهران: پژوهشکدۀ اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و نور علم.
 
رنانی، محسن، رحیم دلالی اصفهانی، و علی‌حسین صمدی (1387). «رابطۀ حقوق مالکیت و رشد اقتصادی در چهارچوب یک الگوی رشد درون‌زا»، تحقیقات اقتصادی، دورۀ چهل‌وسوم، ش 85.
 
شاکری، عباس، و تقی ابراهیمی سالاری (1388). «اثر مخارج تحقیق و توسعه بر اختراعات و رشد اقتصادی (تحلیل مقایسه‌ای بین کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته)»، دانش و توسعه، دورۀ شانزدهم، ش 29.
 
شاه‌آبادی، ابوالفضل، و هانی دهقانی احمدآباد (1389). «تأثیر عوامل نهادی بر رشد اقتصادی کشورهای عضو گروه D8»، اقتصاد و تجارت نوین، دورۀ ششم، ش 21 و 22.
 
شاه‌آبادی، ابوالفضل، و آرش حیدری (1390). «بررسی عوامل تعیین‌کنندۀ شدت تحقیق و توسعه در کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه‌یافته: ره‌یافت پانل دیتا»، سیاست علم و فنّاوری، دورۀ چهارم، ش 13.
 
عباسی‌نژاد، حسین، یزدان گودرزی فراهانی، و محمدحسین قیاسی (1393). «تأثیر حمایت از حقوق مالکیت فکری و حق اختراع بر رشد اقتصادی ایران»، پژوهش‌های اقتصادی، دورۀ چهاردهم، ش 1.
 
فطرس، محمدحسن، محمدرضا فرزین، و ابوالفضل نجارزاده نوش‌آبادی (1390). «بررسی اثر حقوق مالکیت معنوی روی نوآوری کشورهای اسلامی در حال توسعه»، پژوهش‌نامۀ اقتصادی، دورۀ یازدهم، ش 1.
 
مطیعی، محسن (1390). «تأثیر سرریزهای سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) بر نوآوری در کشورهای در حال توسعه»، پژوهش‌های رشد و توسعۀ اقتصادی، دورۀ اول، ش 2.
 
نوروزی، علیرضا (1381). حقوق مالکیت فکری، حق مؤلف و مالکیت صنعتی، تهران: چاپار.
 
Arora, A., M. Ceccagnoli, and W. M. Cohen (2008). ‘R&D and the Patent Premium’, International Journal of Industrial Organization, Vol. 26, No. 5.
 
 
Chen, M. X. and M. Iygun (2010). ‘Patent Protection and Strategic Delays in Technology Development: Implications for Economic Growth’, Southern Economic Journal, Vol. 78, No. 1.
 
Chu, A. C. (2007). ‘Economic Growth and Patent Policy: Quantifying the Effects of Patent Length on R&D and Consumption’, Munich Personal RePEc Archive, No. 5476.
 
Chu, A. C. (2011). ‘The Welfare Cost of One-Size-Fits-All Patent Protection’, Journal of Economic Dynamics and Control, Vol. 35, No. 6.
 
Connelly, M. C., J. P. Dismukes, and J. A. Sekhar (2011). ‘New Relationships between Production and Patent Activity During the High-Growth Life Cycle Stage for Materials’, Technological Forecasting and Social Change, Vol. 78, No. 2.
 
Ginarte, J. C. and W. G. Park (1997). ‘Determinants of Patent Right: A Cross-National Study’, Research Policy, Vol. 26, No. 3.
 
Granstrand, O. (2006). Patent and Innovations for Growth and Welfare, Stockholm: Fritzes Publishing Co.
 
Hall, B. H. (2007). ‘Patents and Patent Policy’, Oxford Review of Economic Policy, Vol. 23, No. 4.
 
Hu, A. G. Z. and I. P. L. Png (2010). ‘Patent Rights and Economic Growth: Evidence from Cross-Country Panels of Manufacturing Industries’, Oxford Economic Papers, Vol. 65, No. 3.
 
Ivus, O. (2010). ‘Do Stronger Patent Rights Raise High-Tech Exports to the Developing World?’, Journal of International Economics, Vol. 81, No. 1.
 
Kim, Y. K., K. Lee, and W. G. Park (2012). ‘Appropriate Intellectual Property Protection and Economic Growth in Countries at Different Levels of Development’, Research Plicy, Vol. 41, No. 2.
 
La Croix, S. and M. Liu (2009). ‘The Effect of GDP Growth on Pharmaceutical Patent Protection, 1945-2005’, Brussels Economic Review, Vol. 52, No. 2 and 3.
 
Langinier, C. and G. Moschini (2002). ‘The Economics of Patents: An Overview’, Center for Agricultural and Rural Development (CARD) Working Papers, 02-WP 293.
 
Marco, A. C. and G. C. Rausser (2007). ‘The Role of Patent Rights in Mergers: Consolidation in Plant Biotechnology’, American Journal of Agricultural Economics, Vol. 90, No. 1.
 
Maskus, K. E. and C. McDaniel (1999). ‘Impacts of the Japanese Patent System on Productivity Growth’, Japan and the World Economy, Vol. 11, No. 4.
 
Moschini, G. and L. Harvey (1997). ‘Intellectual Property Rights and the Welfare Effects of Agricultural R&D’, American Journal of Agricultural Economics, Vol. 79, No. 4.
 
Mowery, C. D. and B. Sampat (2001). ‘University Patent and Patent Policy Debate in the USA, 1925-1980’, Industrial and Corporate Change, Vol. 10, No. 3.
 
Park, W. G. (2008). ‘International Patent Protection: 1960-2005’, Research Policy, Vol. 37, No. 4.
 
Pouris, Anthipi and Anastassios Pouris (2011). ‘Patent and Economic Development in South Africa: Managing Intellectual Property Rights’, South African Journal of Science, Vol. 107, No. 11 and 12.
 
Smith, P. J. (1999). ‘Are Weak Patent Rights a Barrier to U.S. Exports?’, Journal of International Economics, Vol. 48, No. 1.
 
Smith, P. J. (2001). ‘How Do Foreign Patent Rights Affect U.S. Exports, Affiliate Sales?, and Licenses’’, Journal of International Economics, Vol. 55, No. 2.
 
Smith, P. J. (2002). ‘Patent Rights and Trade: Analysis of Biological Products, Medicinals and Botanicals, and Pharmaceuticals’, American Journal of Agricultural Economics, Vol. 84, No. 2.