نقد روش‌شناختی اقتصاد فیزیک و کاربرد آن در تحلیل نظام توزیعی سرمایه‌داری

Document Type : a

Authors

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان aqil.hoseiny@gmail.com

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان renani.m@gmail.com

Abstract

مباحث این مقاله حول دو محور اصلی است. محور اول به ملاحظاتی روش‌‌‌شناختی در باب استفاده از مفاهیم فیزیکی و ترمودینامیکی در اقتصاد، مقایسةآن‌‌ها با یک‌دیگر، و نقد آن‌ها می‌پردازد. محور دوم به استفاده از رویکرد ترمودینامیک در نظام توزیعی سرمایه‌داری می‌پردازد. در این زمینه، با تکیه بر مفهوم آنتروپی از دیدگاه مکانیک آماری و با استفاده از دو مدل قانون حداکثرسازی آنتروپی (توزیع ثروت بولتزمن) و همچنین مدل ترمودینامیکی فرایند کارنو، توزیع ثروت در نظام سرمایه‌داری تبیین می‌شود. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بر طبق قانون حداکثرسازی آنتروپی، اقلیّت ثروت‌مند جامعه در وضعیت حداکثر آنتروپی قرار ندارند و در‌نتیجه‌، وضعیت آن‌ها انحرافی از وضعیت مانای توزیع ثروت در جامعه است، همچنین طبق مدل کارنو حداکثرسازی کارایی در فرایند تولید مستلزم حداکثرسازی شکاف عایدی طبقات ثروت‌مند با دست‌مزد طبقات کم‌‌‌درآمد است و این امر منجر به افزایش شدید و روزافزون شکاف ثروت در اغلب کشورهای نظام سرمایه‌داری شده‌است.

Keywords


دگدیل جی. اس. (1382). آنتروپی و مفهوم فیزیکی آن، ترجمة محمود بحرالعلوم، مشهد: دانشگاه فردوسی.
کارستن، زیگفرید (1370). «نظریة کوانتوم و اقتصاد اجتماعی»، ترجمة کمال اطهاری، فصل‌نامة اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، ش 52 – 51.
انصاری‌فرد، سیما (۱۳۹۱). «تحلیل رابطة بین آنتروپی اقتصادی و جهانی شدن»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان.
 Anglin, P. M. (2005).‘Econophysics of Wealth Distribution’, Econophysics of Wealth Distributions, Chatterjee, A. et al. (ed), Springer.
Aruka, Yuji and Jurgen Mimkes (2005).‘Carnot Process of Wealth Distribution’, Econophysics of Wealth Distributions, Chatterjee, A. et al. (ed.), Springer.
Beinhocker, Eric D. (2006). The Origin of Wealth: Evolution, Complexity, and the Radical Remaking of Economics, Massachusetts: Harvard Business School Press.
Ben-Naim, arieh (2007).Entropy Demystified: The Second Law Reduced to Plain Common Sense, London: World Scientific.
Bennewitz, J. (2007). ‘Application of the Main Laws of Thermodynamics on Economy’, Social Science Research Network.
Burkett, Paul (2006).‘Marxism and Ecological Economics’, in Toward a Red and Green Political Economy, Leiden: Brill.
Celeveland, Culter, Ch. Hall and R. Kaufmann (1984). Biophysical Economics, New York: Wiley.
Chakraborti, A. (2002).‘Distributions of Money in Model Markets of Economy’, International Journal of Modern Physics, C. 13.
Chakraborti, A. and B.K.Chakraborti (2000).‘Statistical Mechanics of Money: Effects of Saving Propensity’, European Physics Journal, B. 17.
Chatterjee, A., Sandhakar Yarlagadda, and Bikas K. Chakrabarti (ed.) (2005).Econophysics of Wealth Distributions, Springer.
Clementi, F.,M. Gallegati (2005).‘Power Law Tails in the Italian Personal Income Distribution’, Physica, A. 350.
Cockshott, Paulet al.(2009). Classical Econophysics, London: Routledge.
Daly, H. (1980). ‘The Economic Thought of Frederick Soddy’, History of Political Economy,Vol. 12, No.4.
Daly, H. (1992). ‘Allocation, Distribution, and Scale: toward an Economics that is Efficient, just, and Sustainable’, Ecological Economics, No.6.
Di Matteo, T., T. Aste, and S.T. Hyde (2003).‘Exchanges in Complex Networks: Income and Wealth Distributions’, cond-mat, 0310544.
Dragulescu, A. A. (2003). ‘Applications of Physics to Economics and Finance: Money, Income, Wealth, and the Stock Market’, Cond-Mat, 0307341.
Dragulescu, A. A. and V. M. Yakovenko (2000). ‘Statistical Mechanics of Money’, European Physics Journal,B. 17.
Dragulescu A. A. and V. M. Yakovenko (2001).‘Exponential and Power-Law Probability Distributions of Wealth and Income in the United Kingdom and the United States’, Physica, A. 299.
Farjoun, E. and M. Machover (1983). Laws of Chaos, a Probabilistic Approach to Political Economy, London: Verso.
Ferrero, J. C. (2004).‘The Statistical Distribution of Money and the Rate of Money Transference’, Physica, A. 341.
Foley, Duncan K. (1996). Statistical Equilibrium Models in Economics, Paper presented at the Summer Meetings of the Econometric Society.
Foster, John Bellamy, Paul Burkett (2004). ‘Ecological Economics and Classical Marxism: The ‘Podolinsky Business’ Reconsidered’,Organization and Environment,Vol. 17, No. 32.
Georgescu-Roegen, Nicolas (1971). The Entropy Law and the Economic Process. Harvard: Harvard University Press.
Georgescu-Roegen, Nicolas (I970). ‘The Economics of Production’, American Economic Review, Vol. 6o, No.I-9.
Ispolatov, S., P. L. Krapivsky, and S. Redner (1998).‘Wealth distributions in asset exchange models’, European Physics Journal, B. 2.
Ksenzhek, Octavian (2007). Money: Virtual Energy; Economy through the Prism of Thermodynamics, Florida: Universal Publishers.
Ksenzhek, Octavian, Svetlana Petrova (2008). ‘Inequality and Economic Efficiency of Society through the Prism of Thermodynamics’, Hungarian Electronic Journal of Sciences, Manuscript, No.ECO-080111-a.
Levy M., S. Solomon (1997).‘New Evidence for the Power-Law Distribution of Wealth’, Physica, A. 242.
Maneschi, Andreaand Stefano Zamagni (1997).‘Nicholas Georgescu-Roegen, 1906-1994’, The Economic Journal, Vol. 107, No. 442.
Mayumi, Kozo (2001). The Origins of Ecological Economics; The Bioeconomics of Georgescu-Roegen, London: Rutledge.
McCauley, Joseph L. (2004). Dynamics of Markets: Econophysics and Finance, UK: Cambridge University Press.
McCloskey, D. (1995). ‘Metaphors Economists Live By’, Social Research,Vol. 62, No.2.
Milakovic, M. (2003).Towards a Statistical Equilibrium Theory of Wealth Distribution, Ph. D. Thesis, New York: New School University.
Mimkes, Jurgen and Geoff Willis (2005).‘Lagrange Principle of Wealth Distribution’, Econophysics of Wealth Distributions, Chatterjee, A. et al. (ed.), Springer.
Mirowski, P. (1989). More Heat than Light: Economics as Social Physics. Physics as Nature's Economics, Cambridge: Cambridge University Press.
Pareto, V. (1897). Cours d'Economie Politique, Lausanne, F. Rouge.
Patriarca M., A. Chakraborti and K. Kaski (2004).‘Gibbs VersusNon-Gibbs Distributions in Money Dynamics’, Physica, A 340.
Patriarca, Marcoet al. (2005). ‘Kinetic Theory Models for the Distribution of Wealth: Power Law from Overlap of Exponentials’, Econophysics of Wealth Distributions, Chatterjee, A. et al. (ed.), Springer.
Scafetta N., S. Picozzi, and B. J. West (2004).‘A Trade-Investment Model for Distribution of Wealth’, Physica, D 193.
Slanina F. (2004). Inelastically Scattering Particles and Wealth Distribution in an Open Economy, Physical Review, E69.
Soddy, Frederick (1926). Wealth, Virtual Wealth and Debt, New York: E. P. Dutton and Company.
Soddy, Frederick (1934). The Role of Money: What It Should be, Contrasted with What it has Become, London: Routledge.
Yarlagadda S., A. Das (2003).‘Analytic Treatment of a Trading Model’, Physical Scripta,T. 106.
Zencey, Eric (1986). Entropy as a Root Metaphor, Ph.D. dissertation, Claremont Graduate School.