تابع تقاضای اوقات فراغت ایرانیان ساکن در مناطق شهری با استفاده از داده‌های طرح آمارگیری گذران وقت

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حسابداری، دانشگاه ملی مهارت، تهران، ایران

2 پژوهشگر گروه قرآن و تربیت اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران

3 استادیار مرکز پژوهشی مدیریت منابع و کسب و کار دانش‌محور، تهران، ایران

10.30465/ce.2025.49048.1969

چکیده

اطلاعات جمعیت‌شناختی نقش مؤثری در تعیین میزان تقاضا برای اوقات فراغت دارند؛ به همین دلیل مؤسسات بازاریابی تفریحی می‌بایست ضمن اطلاع از داده‎های جمعیتی، بر اساس تابع تقاضای اوقات فراغت، اقدام به سرمایه‌گذاری و طراحی بسته‌های فراغتی نمایند. هدف این مقاله برآورد تابع تقاضای اوقات فراغت ساکنان در مناطق شهری ایران بر اساس عوامل مؤثر بر میزان فراغت است. بدین‌صورت که اثرگذاری عوامل مؤثر بر زمان فراغت ایرانیان ساکن مناطق شهری مبتنی بر سن، مدرک تحصیلی، وضع فعالیت -شغلی مورد بررسی و ضرایب مدل رگرسیون چندگانه در سال آماری 99-1398 با استفاده از نرم‌افزار SPSS برآورد گردیده‌اند. نتایج برآورد حکایت از آن دارد که سن و مدرک تحصیلی ارتباط مثبت معناداری با اوقات فراغت ساکنان مناطق شهری دارد، این در حالی است که با افزایش نقش و کنش‌گری اقتصادی، زمان کمتری به اوقات فراغت اختصاص می‌‌یابد. اوقات فراغت کمتر مردان نسبت به زنان و اثرگذاری امکانات اقتصادی همچون مسکن و خودرو در تخصیص بیشتر زمان به اوقات فراغت از دیگر یافته‌های تحقیق است. در همین راستا دولت علاوه بر سرمایه‌گذاری و توسعه امکانات زیرساختاری در مناطق محروم و کم‌برخوردار، می‌تواند با مشارکت‌های نهادهای مردمی بسته‌های ارزان‌قیمت فراغتی و تسهیلات ویژه مسافرتی برای خانوارهای کم‌درآمد و فاقد کارت سوخت ارائه دهد.
طبقه‌بندی JEL:
,J22 ,Z20, J20 ,D19 C19

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Leisure time demand function of Iranians living in urban areas using the data of the time-spending statistics plan

نویسندگان [English]

  • hamideh torabi 1
  • Mohammad Parsaian 2
  • Mohammadsadegh Alipour 3
1 Assistant Professor of Accounting Department, National University of Skills (NUS), Tehran, Iran
2 Researcher of ACEECR, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Research Center for Resource Management and Knowledge- Based Business, Tehran, Iran
چکیده [English]

Demographic information plays an effective role in determining the amount of demand for leisure time; For this reason, entertainment marketing institutions should invest and design leisure packages based on the demand function of leisure time while knowing the demographic data. The purpose of this article is to estimate the leisure time demand function of residents in urban areas of Iran based on factors affecting the amount of leisure time. In this way, the effect of the effective factors on the leisure time of Iranians living in urban areas based on age, educational qualification, activity-occupation status and the coefficients of the multiple regression model in the statistical year 2018-2019 were estimated using SPSS software. The estimation results indicate that age and educational qualification have a significant positive relationship with the leisure time of residents of urban areas, however, with the increase in the role and economic activity, less time is devoted to leisure time. Men's less free time than women and the effect of facilities such as housing and cars in allocating more time to free time are other findings of the research.
JEL classification: J22 ,Z20, J20 ,D19 ,C19.

کلیدواژه‌ها [English]

  • time allocation pattern
  • leisure industry
  • demand function
  • Leisure of Iranians
  • Multiple regression model

مراجع

مرکز آمار ایران (1400)، طرح آمارگیری گذران وقت در مناطق شهری، فرم 1 و 2   پرسشنامه خانوار.
پژویان، جمشید (1378)، بررسی عوامل مؤثر در گذراندن اوقات فراغت، تهران، پژوهشگاه فرهنگ ، هنر و ارتباطات.
سازمان ملی جوانان (1384)، اوقات فراغت و سبک زندگی جوانان، تهران: سازمان ملی جوانان.
مرادی، نرگس (1391)، بررسی عوامل مؤثر بر گذران اوقات فراغت در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، دانشکده اقتصاد.
ازکیا، مصطفی (1382)، روش‌های کاربردی تحقیق، تهران: کیهان.
میرمحمد تبار، سیداحمد؛ نوغانی، محسن؛ مسلمی، رقیه. (1394)، عوامل مؤثر بر نحوۀ گذران اوقات فراغت (فراتحلیلی از پژوهش‌های موجود). برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 6(24)، 165-194.
Aguiar Mark & Hurst Erik. (2009) A Summary of Trends in American Time Allocation, 1965-2005 Social Indicators Research Springer vol. 93(1), 64-57.
Becker Gary S. (1965). A Theory of the Allocation of time, Part II Demand for Leisure –Time Versus  work: Extensions and applications of neoclassical economics.
 Mincer J. (1963), Market Price, Opportunity cost, and Income Effect, Stanford University Press.
Reuben Gronau. (1977), Leisure, home production and work – the theory of the allocation of time revisited
. Tribe J. (Ed.). (2009). Philosophical issues in tourism (Vol. 37). Channel view publication, 180-183.
Veal A.J. (2017) .Research Methods for Leisure and Tourism. Pearson London, UK.
Rojeck, C., Shaw, S., & Veal, A. (Eds.). (2006). A handbook of leisure studies. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 155 – 158.
Scott M.Fuess, Jr. (2006). Leisure time in Japan: How much and for whom? University of Nebraska – Lincoln and IZA Bonn.
Divisekera, S. (2010). Economics of Leisure and Non-Leisure Tourist Demand: A Study of Domestic Demand for Australian Tourism. Tourism Economics, 16(1), 117-136.
Pawlowski, T., & Breuer, C. (2011). Expenditure elasticities of the demand for leisure services. Applied Economics, 44(26), 3461–3477.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 خرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 17 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 25 مرداد 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار