TY - JOUR ID - 3523 TI - جهانی شدن اقتصادی؛ امکان یا امتناع گزینه های دیگر (اسلام) JO - بررسی مسائل اقتصاد ایران JA - CE LA - fa SN - 2383-0565 AU - رنجکش, محمد‌جواد AD - استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 4 IS - شماره ۲ (شماره پیاپی:8) SP - 25 EP - 44 KW - جهانی شدن KW - لیبرالیسم KW - اسلام KW - رشد و توسعۀ اسلامی. طبقه‌بندی JEL: F01 F02 DO - N2 - جهانی€شدن، نیروی یکپارچه€کننده€ای است که جامعۀ جهانی را به‌سان بافت همگونی در می€آورد. این بافت یکپارچه، از یک‌سو، پدیده€ای اقتصادی و دربردارندۀ گردش سرمایه، انتقال فناوری و تجارت کالا و خدمات است؛ از سوی دیگر، ماهیتی غیراقتصادی دارد که گسترش آراء، عقاید، هنجارها و ارزش€ها را شامل می€شود. با رویکردی تبارشناسی به این پدیده می€توان مشاهده کرد که جهانی€شدن، ریشه در آراء و اندیشه€های مکتب لیبرالیسم دارد و در مواجهه با رقبا یا شرکای فکری و مناطق جغرافیایی مختلف، آثار و پیامدهای متفاوتی نیز در پی داشته است. اگر دوران جنگ سرد و نظام دوقطبی، دورۀ ایدئولوژی€های متضاد و مواجهۀ آن‌ها با یکدیگر بود؛ امروزه با حاکمیت اندیشه و نهادهای لیبرالیستی، سخن از آلترناتیوهای دیگر دشوار است. در این بین، آنچه جهان اسلام و به‌خصوص ایران، در حوزۀ اقتصاد با آن مواجه است؛ اشکال مختلف رویارویی با فضای حاکم متأثر از جهانی‌€شدن اقتصادی لیبرالیستی اعم از مقابله، انطباق، انکار یا الگوبرداری و بومی€سازی جهانی€شدن (globalization) است. در‌ واقع، مسئلۀ اصلی این است که باتوجه به حاکمیت مباحث جهانی€شدن در ابعاد مختلف (از جمله اقتصاد) و ترویج آن از سوی نهادهای سرمایه€دارانه از یک طرف و تجربۀ عملی (practice) کشورهای مختلف جهان در اتخاذ و اجرای اصول و موازین برآمده از آن از طرف دیگر، باعنایت به اینکه «اسلام» در مباحث معرفت€شناسی و هستی€شناسی با «لیبرالیسم» تفاوت€های بنیادینی دارد، آیا صحبت از مدل€های رشد و توسعۀ اسلامی جایز است UR - https://economics.ihcs.ac.ir/article_3523.html L1 - https://economics.ihcs.ac.ir/article_3523_03da7d29496dd65b5ad5953baae62feb.pdf ER -