تبیین و ارزیابی نظریۀ انتخاب عمومی

نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)j.rezaei@isu.ac.ir

2 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع) movahedi@isu.ac.ir

چکیده

نظریة انتخاب عمومی با تمرکز بر دولت جهت تحلیل و درک پیامدهای حاصل از تعامل عناصر موجود در آن، موضعی روشنگرانه نسبت به این نهاد مهمِ تخصیص‏دهنده اتخاذ کرده است. این نظریه با وارد‌کردن ابزارهای علم اقتصاد در علوم سیاسی و تکیه بر برخی مشخصات نهادگرایانه بر بسیاری از مطالعات اقتصادی تأثیر به‌سزایی داشته است. مقالة حاضر در پی درک خاستگاه، نظام تحلیلی و مؤلفه‏های بنیانی نظریة انتخاب عمومی است. به‌منظور برشمردن مشخصات مزبور با مراجعه به مطالعات پیشگامان این مکتب و قالب‏بندی آنها به تبیین این نظریه در هشت مؤلفه پرداخته‏ایم. آنچه از تمرکز مطالعات این حوزه راجع به ساختارهای سیاسی برمی‏آید لزوم رسیدگی به مشکلات و هزینه‎‏های مربوط ـ به دور از پیگیری هرگونه انگارة مخالف دولت ـ در کنار توجه به فواید بهره‏گیری از نهاد دولت است. ارزیابی مؤلفه‏های احصاء شده نیز بیانگر این موضوع است که می‏توان تا حد زیادی در تحلیل‏های اقتصادی به‌واسطة بیان واقعیات مشاهده شده، از تحلیل‏های مبتنی بر نظریة انتخاب عمومی بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

تبیین و ارزیابی نظریۀ انتخاب عمومی

نویسندگان [English]

  • محمدجواد رضائی 1
  • مهدی موحدی بک‌نظر 2
1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)j.rezaei@isu.ac.ir
2 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع) movahedi@isu.ac.ir
چکیده [English]

نظریة انتخاب عمومی با تمرکز بر دولت جهت تحلیل و درک پیامدهای حاصل از تعامل عناصر موجود در آن، موضعی روشنگرانه نسبت به این نهاد مهمِ تخصیص‏دهنده اتخاذ کرده است. این نظریه با وارد‌کردن ابزارهای علم اقتصاد در علوم سیاسی و تکیه بر برخی مشخصات نهادگرایانه بر بسیاری از مطالعات اقتصادی تأثیر به‌سزایی داشته است. مقالة حاضر در پی درک خاستگاه، نظام تحلیلی و مؤلفه‏های بنیانی نظریة انتخاب عمومی است. به‌منظور برشمردن مشخصات مزبور با مراجعه به مطالعات پیشگامان این مکتب و قالب‏بندی آنها به تبیین این نظریه در هشت مؤلفه پرداخته‏ایم. آنچه از تمرکز مطالعات این حوزه راجع به ساختارهای سیاسی برمی‏آید لزوم رسیدگی به مشکلات و هزینه‎‏های مربوط ـ به دور از پیگیری هرگونه انگارة مخالف دولت ـ در کنار توجه به فواید بهره‏گیری از نهاد دولت است. ارزیابی مؤلفه‏های احصاء شده نیز بیانگر این موضوع است که می‏توان تا حد زیادی در تحلیل‏های اقتصادی به‌واسطة بیان واقعیات مشاهده شده، از تحلیل‏های مبتنی بر نظریة انتخاب عمومی بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها [English]

  • اقتصاد بخش عمومی
  • جیمز بوکانون
  • گوردون تالوک
  • شکست دولت
  • نظریة انتخاب عمومی
  • نهادگرایی
  • نات ویکسل
تانزی، ویتو و حمید داوودی (1386). «فساد، رشد اقتصادی و مالیه عمومی»، اقتصاد سیاسی فساد، ترجمة علی بختیاری‌زاده، صص 139 ـ 171، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
شاهرودی، محمدرضا (1387). «معرفی و نقد کتاب آموزش علم اقتصاد از دیدگاه اسلامی»، مطالعات اقتصاد اسلامی، ش 1، 201 ـ 222.
کاپوراسو، جیمز ایودیوید پی لوین (1387). نظریه‏های اقتصاد سیاسی، ترجمة محمود عبدالله‏زاده، تهران: نشر ثالث.
گانینگ، جیمز پاتریک (1385). درک دموکراسی: رویکردی بر انتخاب عمومی، ترجمة محسن رنانی و محمد خضری، تهران: معاونت امور اداری، مالی و منابع انسانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.
ماسگریو، ریچارد و پگی ماسگریو (1384). مالیة عمومی در تئوری و عمل (ج 1)، (مسعود محمدی، و یدالله ابراهیمی‌فر، مترجم) تهران: سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
متوسلی، محمود و دیگران [ترجمه و گردآوری] (1389). اقتصاد نهادی: پیشگامان نهادگرایی که علم اقتصاد را متحول کردند، تهران: دانشگاه امام صادق(ع)، صص 1 ـ 76.
هابز، تامس (1380). لویاتان، تدوین مکفرسون کراد براق، ترجمة حسین بشیریه، تهران: نشر نی.
همیلتون، والتون (1389). «رویکرد نهادی به نظریة اقتصادی»، دراقتصاد نهادی: پیشگامان نهادگرایی که علم اقتصاد را متحول کردند، ترجمه و گردآوری محمود متوسلی و دیگران، تهران: دانشگاه امام صادق(ع)، صص 237 ـ 256.
 Bjørnskov, Christian (2005).“Does Political Ideology Affect Economic Growth?” Public Choice, 123, pp.133–146.
Buchanan, James M. (1964). “What Should Economists Do?” Southern Economic Journal, 30, pp. 213-222.
Buchanan, James M. (1987). “Tax Reform as Political Choice”, The Journal of Economic Perspectives, 1, pp. 29-35.
Buchanan, James M. (1997). “Public Finance and Public Choice”,in S. Baker, and C. Elliott (eds.), Reading in Public Finance Thomson, pp. 163-180.
Buchanan, James M. (2003). “Public Choice: On the Origins and Development of a Research program”, Retrieved 8 12, 2010, from Center for Study of Public Choice, George Mason University: http://www.gmu.edu/centers/publicchoice/pdf%20links/Booklet.pdf
Buchanan, James M., & Musgrave, Richard A. (1999). Public Finance and Public Choice: Two Contrasting Visions of the State. Massachusetts: MIT Press.
Chandler, Mark W. (2004). A Public Choice Model of Grant Allocation Under Conditions of Systemic Transition in School Finance. Working Paper.Stockholm School of Economics
 in Riga.
Cullis, John, & Jones, Philip (1998). Public Finance and Public Choice (2nd ed.), Oxford: Oxford University Press.
Coates, Dennis & Wilson, Bonnie (2007).“Interest Group Activity and Long-run Stock Market Performance”, Public Choice, 133, 343-358.
Calderón, César & Chong, Alberto (2009).“Labor Market Institutions and Income Inequality: An Empirical Exploration”, Public Choice, 138, pp. 65–81.
Downs, Anthony (1957). “An Economic Theory of Political Action in a Democracy”, Journal of Political Economy, 65, 115-150.
Downs, Anthony (1965). “A Theory of Bureaucracy”, The American Economic Review, 55, pp. 439-446.
Dreher, Axel, Kotsogiannis, Christos, & McCorriston, Steve (2009). “How Do Institutions Affect Corruption and the Shadow Economy?” International Tax Public Finance, 16, pp.773-796.
Furtom, Hartley, Sauer, Johannes, & Jensen, Maria Skovager (2009). “Free-riding on Rent Seeking an Empirical Analysis”, Public Choice, 140, pp. 479-500.
Hodler, Roland (2011). “Elections and the Strategic Use of Budget Deficits”, Public Choice, 148,  DOI 10.1007/s11127-010-9650-5, pp.149-161.
Johnson, Noel D., LaFountain, Courtney L., & Yamarik, Steven (2011).“Corruption is Bad for growth, even in the United States”, Public Choice , 147, pp. 377-393, DOI: 10.1007/s11127-010-9634-5.